چرایی سرعت گرفتن روند دلارزدایی و منافع آن برای کشورهای جهان
تاریخ انتشار: ۸ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۵۶۳۳۹
دولت‌ها یکی پس از دیگری به فکر خارج شدن از مدار وابستگی به دلار و درهم شکستن نظم اقتصادی و تجاری جهان هستند. این اولین باری نیست که موضوع «حذف دلار» داغ شده است. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم،به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، سفر اخیر «لویرا نابیولینا» رییس بانک مرکزی روسیه به تهران در کنار سفر تاریخی رییس جمهور کشورمان به «جاکارتا» پایتخت اندونزی، دو موضوع محوری را به دنبال داشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پیش از این هم عربستان، برزیل، چین و هند نیز تصمیم به این اقدام گرفته بودند. سوال اینجا است که پیشینه سلطه دلار به کجا برمی‌گردد و چرا دولت‌ها به دنبال حذف آن در مبادلات خود هستند؟
سودای سلطه بر بازار جهانی
یکی از عبارت های رایج در سیستم مالی و اقتصادی جهان عبارت «ارز ذخیره» است. تا قبل از سلطه دلار، ارز کشورهای استعمارگر از جمله اسپانیا و انگلیس به عنوان ارز ذخیره جهانی شناخته می‌شد. پس از ویرانی اروپا بر اثر جنگ جهانی دوم و سربرآوردن ایالات متحده آمریکا به عنوان قدرت برتر در نظام بین‌الملل، ارز این کشور به عنوان ارز ذخیره جایگزین پوند انگلیس شد.
نظام اقتصادی جدید در کنفرانسی تحت عنوان «برتون وودز» پایه ریزی شد که ضمن تاسیس بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی تثبیت شد. اما نظام برتون وودز که دلار با پشتوانه‌ی طلا را ارائه می‌داد، سه دهه بیشتر دوام نیاورد و در نهایت بر اثر ایجاد بحران اقتصادی در ایالات متحده آمریکا و تصمیم «ریچارد نیکسون» رییس جمهور وقت این کشور به حذف طلا به عنوان پشتوانه دلار، عملا این سیستم دچار فروپاشی شد.
با اینکه دلار پس از این تصمیم نیکسون که به «شوک نیکسون» شهرت دارد، همچنان ارز ذخیره و رایج جهانی باقی ماند، اما سلطه‌ی دلار را با چالشی جدی مواجه کرد. در نتیجه این چالش، ایالات متحده آمریکا برای نجات ارز خود به سیستم دلار نفتی یا «پترودلار» روی آورد. تصمیمی که با توافق بین آمریکا و عربستان در جهت خرید و فروش نفت با دلار عملی شد و تا سال‌ها برتری آن را حفظ کرد. اما همانطور که گفته شد در سال‌های اخیر دولت‌ها تلاش می‌کنند این نظم مالی را در هم بشکنند.
طرد دلار
چین به عنوان دومین اقتصاد برتر جهان، یکی از بازیگرانی است که سلطه‌ی دلار را به صورت گسترده به چالش کشیده است. وبسایت شبکه CNBC آمریکا در گزارشی می‌نویسد: «بر اساس داده‌های صندوق بین المللی پول در مورد جهت تجارت در سال 2022، چین شریک تجاری 61 کشور بوده است. در حالی که ایالات متحده آمریکا شریک تجاری 30کشور بوده است.»
شبکه سی‌ان‌بی‌سی به نقل از یکی از اعضای موسسه «فیچ سولوشن» می‌نویسد: «ادامه رشد اقتصادی چین، بدان معناست که این کشور نفوذ بیشتری در موسسات مالی و تجاری جهانی اعمال خواهد کرد.» چین هم چنین به عنوان یکی از سهام‌داران خارجی خزانه آمریکا در حال کاهش سهم خود در خزانه‌داری این کشور است.
در این میان، برزیل کشور دیگری است که فکر دلار زدایی را در سر می‌پروراند. ماه گذشته «لولا دا سیلوا» رییس جمهور این کشور در سفرش به پکن پایتخت چین موضوع «کاهش وابستگی» به دلار آمریکا در تجارت جهانی را مطرح کرد. همزمان با این درخواست طبق داده‌های موسسه گلوبال مارکت اینتیجنس، حجم تجارت بین برزیل و چین به پانزده میلیون دلار در سال 2022 رسیده است.
علاوه بر چین و برزیل، مالزی در صحنه دلارزدایی بازیگری می‌کند. در بازدید اخیر «انور ابراهیم» نخست وزیر این کشور از چین، او پیشنهاد تاسیس یک «سیستم مالی آسیایی» در جهت کاهش وابستگی به دلار آمریکا را مطرح کرده است. او همچنین در مصاحبه‌ای با شبکه سی‌ان بی‌سی درباره وابستگی کشورهای آسیایی به دلار آمریکا ابراز نگرانی کرده است. همزمان رسانه‌های هندی اعلام کرده بودند که وزارت امور خارجه این کشور قصد دارد مبادلات تجاری خود با مالزی را با «روپیه» هند انجام دهد. با همه این اوصاف نتایج و منافع حاصل از دلارزدایی جالب توجه است.
ادامه افول پول آمریکا در جهان/ مصر به دنبال جایگزین‌های دلار برای تبادل کالاهرج و مرج اقتصاد جهانی، رهآورد هژمونی دلار؛ چگونگی غارت ثروت دیگر کشورها با دلار
چرایی نه به دلار و منافع آن برای کشورها
کارشناسان معتقدند روند تغییر در نظم جهانی فرایند حذف دلار را سرعت بخشیده به طوری که بلومبرگ می‌نویسد: «جایگاه دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی با سرعتی بیش از حد انتظار در حال سقوط است.»
تصمیم بر دلارزدایی می‌تواند منافع اقتصادی قابل توجهی برای کشورها داشته باشد. سفیر سابق برزیل در چین در این رابطه می‌گوید: « تجارت با ارز داخلی به وارد کنندگان و صادرکنندگان این فرصت را می‌دهد تا ریسک را متعادل کنند و گزینه‌های بیشتری برای سرمایه‌گذاری داشته باشند تا اطمینان بیشتری در مورد درآمدها و فروش به دست بیاورند.»
یکی دیگر از فرصت‌های دلارزدایی برای کشورها این است که اقتصادهای جهانی را به استفاده از ارز این کشورها در مبادلات خود تشویق خواهد کرد.
در کنار این موضوع طبق آمار صندوق بین‌المللی پول اقتصادهای آسیایی می‌توانند سهم هفتاد درصدی از رشد اقتصادی سال جاری را داشته باشند.در میان دلایل روند دلار زدایی می‌توان به چالش‌های ژیوپولتیکی اشاره کرد.
یکی از اعضای شبکه نت‌وست مارکتز در این باره می‌گوید: « یک بلوک غیر آمریکایی در حال رشد وجود دارد. من فکر می‌کنم جریان‌های جدید بین‌المللی در حال ساخته شدن هستند.»
کارشناسان دلیل به وجود آمدن این چالش ژیوپولیتیکی را تحریم‌های آمریکا علیه روسیه بعد از شروع جنگ در اوکراین می‌دانند. بلومبرگ همچنین در این رابطه در گزارشی خبر از جایگزینی «یوان» چین با دلار آمریکا در مبادلات تجاری روسیه می‌دهد.
گزارش: فرزانه عشوریون، کارشناس مسائل بین‌الملل
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: ایالات متحده آمریکا عنوان ارز ذخیره دلار آمریکا برای کشورها بین المللی بین الملل دولت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۵۶۳۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
متحدان هیتلر، متحدان نتانیاهو
در جنگ دوم جهانی قدرت‌های بزرگ در قالب «نیروهای محور» متشکل از آلمان،اتریش،ژاپن و ایتالیا و «نیروهای متفقین» در مقابل هم قرار گرفتند و در جنگ، تقریبا اکثر کشورهای جهان،قربانی دادند. بعد از خاتمه جنگ،متحدان هیتلر و آلمان نازی به دلیل جنایات خود،مورد سرزنش جامعه جهانی قرار گرفته و از آن ها به عنوان شرکای نسل کشی هیتلر یاد شد. دادگاه نورنبرگ (Nurnberg Tribunal) و دادگاه توکیو Tokyo Trial)) برای بررسی جنایات جنگی تشکیل گردید و غیر از عوامل آلمان نازی، ۲۸ متهم ژاپنی در دادگاه توکیو از جمله چهار نخست‌وزیر، چهار وزیر امور خارجه، پنج وزیر جنگ و شماری افراد دیگر محاکمه شدند.
امروز نتانیاهو و اسرائیل، جایگزین هیتلر و آلمان نازی شده اند. حدود شش ماه است که با انواع جنایت علیه غیرنظامیان و نسل کشی در غزه،صرفنظر از تعداد مفقودین،قریب به چهل هزار غیرنظامی،به شهادت رسیده اند.همانگونه که در جنگ دوم جهانی برخی از کشورها همچون ژاپن،اتریش و در مقطعی ایتالیا حامی و شریک جنایت هیتلر بودند امروز نیز تعدادی از کشورها از جمله آمریکا،انگلیس،فرانسه،آلمان و کانادا شریک جنایات اسرائیل بوده و این لکه ننگ بزودی از دامن آن ها پاک نخواهد شد.در این میان متاسفانه تعدادی از کشورهای مسلمان و عرب نیز مستقیم یا غیرمستقیم،با تداوم همکاری های اقتصادی و بخصوص فروش نفت، حامی رژیم اشغالگر قدس بوده و دستشان با خون مردم فلسطین آلوده است. این کشورها چنانچه شریان های اقتصادی رژیم صهیونیستی را قطع کرده و روابط خود با این رژیم را حداقل تا برقراری آتش بس دائمی و تامین شرایط حماس به حالت تعلیق درآورند،اسرائیل شکست سنگینی را متحمل خواهد شد.
امروز از ۱۲.۷ میلیارد دلار صادرات قاره آمریکای شمالی به رژیم صهیونیستی، ۱۱.۷ میلیارد دلار سهم کشور آمریکاست. صادرات ارزاق و نفت اسرائیل از این منطقه نیز عمدتا توسط کشورهای برزیل و آرژانتین صورت می گیرد. مجموع صادرات کشورهای آمریکای جنوبی به سرزمین های اشغالی حدود ۱.۴ میلیارد دلار است و شامل محصولات کشاورزی-غذایی، نفت و ذغال سنگ بوده و نقش برزیل در تامین نفت اشغال‌گران قابل توجه است. گابن و آفریقای جنوبی از منابع اصلی دیگر تامین نفت رژیم صهیونیستی محسوب می‌شوند. اروپا هم حدود ۴۰% کالاهای وارداتیِ رژیم اشغالگر را تأمین می‌کند که عمدتا شامل محصولات کشاورزی، مواد شیمایی، ماشین آلات و وسایل حمل و نقل است.
۴۰ درصد از سبد انرژی مصرفی در اسرائیل به نفت وابسته است و در میان کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، رژیم صهیونیستی ۲۵ درصد از نیاز خود به نفت را از قزاقستان و از طریق بارگیری در دریای سرخ و دریای سیاه تامین می‌کند. ران ایشای، سفیر سابق اسرائیل در قزاقستان ارزش نفت صادر شده از این کشور به سرزمین‌های اشغالی را دو سال پیش سالانه ۱.۴ میلیارد دلار اعلام کرده بود. جمهوری آذربایجان نیز از مسیر خط لوله باکو- تفلیس- جیهان ، ٤٣% نفت اشغال‌گران صهیونیست را با مشارکت ترکیه تامین می کند. در مجموع دو کشور آذربایجان و قزاقستان ۲۲۰ هزار بشکه نفت در روز به اسرائیل صادر می‌کنند که تقریباً ۶۰ درصد از کل صادرات نفت به رژیم صهیونیستی را شامل می‌شود. اسرائیل همچنین کالاهای دیگری شامل گندم، مواد معدنی، پنبه و پلاستیک از قزاقستان وارد می‌کند که ارزش آن بالای ۳۶۰ میلیون دلار بوده است؛ صادرات رژیم صهیونیستی به قزاقستان نیز در سال ۲۰۲۱ ارزشی در حدود ۳۲.۵ میلیون دلار داشته که شامل صادرات محصولات نظامی هم می‌شود.
بر اساس داده‌های مجمع صادرکنندگان ترکیه، میزان صادرات ترکیه به سرزمین‌های اشغالی در سال ۲۰۲۲ به ۶.۴ میلیارد دلار رسیده که یک رکورد تاریخی بوده است، اما سهم اسرائیل در کل صادرات ترکیه طی این مدت ۲.۶ درصد اعلام شده است.صنایع ترکیه در صادرات به سرزمین‌های اشغالی بیتشرین سهم را به خود اختصاص داده وصادرات فولاد و محصولات فولادی ترکیه با یک میلیارد و ۴۱۱ میلیون دلار به اسرائیل بیشترین حجم را داشته است.حجم صادرات امارات به رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۲ حدود ۱.۸ میلیارد و در همین سال ارزش صادرات اسرائیل به امارات به نزدیک به ۶۷۰ میلیون دلار رسید. صادرات مصر به سرزمین‌های اشغالی در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۱۱۵ میلیون دلار بود و حجم مبادلات تجاری بین دو طرف نیز به ۳۰۰ میلیون دلار رسیده است. ارزش صادرات اردن به رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۱ با افزایش ۸۶.۲ درصدی به ۴/۳۹۱ میلیون دلار رسیده و بحرین سالانه ۳.۵ میلیون دلار به اسرائیل صادرات دارد که حجم مبادلات تجاری بین دو طرف در سال ۲۰۲۱ ، ۲۰ میلیون دلار بوده است. مبادلات تجاری بین پادشاهی مغرب و اسرائیل در سال ۲۰۲۲ شاهد جهش قابل توجهی و سالانه ۵۰۰ میلیون دلار تخمین زده شد.
حامیان امروز اسرائیل همانند متحدان دیروز هیتلر عمل می کنند و جهان همانگونه که دیروز درمورد متحدان آلمان نازی قضاوت می کرد،فردا نیز درباره متحدان رژیم صهیونیستی قضاوت خواهد کرد.اگر نظام عادلانه ای بر جهان حاکم شود،سران کشورهای حامی اسراییل در دادگاه های مشابه نورنبرگ و توکیو محاکمه خواهند شد.امروز به حامیان سنتی اسرائیل در غرب امیدی نیست اما انتظار است کشورهای مسلمان از شراکت در جنایات اسرائیل خودداری کرده و خود را در معرض سرزنش آیندگان قرار ندهند،نقش سازمان همکاری اسلامی در این فرایند بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
فوری/ انفجار در مناطق مرکزی ایران / اسرائیل به ایران، عراق و سوریه حمله کرد